Fundacja Smolin Andruszewski powołana została do życia w dniu 14 października 2013 roku przez Macieja Witkowskiego, Cezarego Andruszewskiego i Huberta Andruszewskiego – wnuków Zygmunta Andruszewskiego jr. – ostatniego przedwojennego właściciela Smolina, położonego ówcześnie w powiecie Rawa Ruska województwa lwowskiego.
Dwór Smolin wraz z otaczającym go parkiem i majątkiem rolno – leśnym, w historii Rodziny Andruszewskich jest miejscem – obok sąsiedniego Radruża – o szczególnym znaczeniu. Nabyty w roku 1887 we Lwowie przez Józefę z Krynickich Andruszewską, do roku 1939 był siedzibą rodu i miejscem spotkań rodziny i przyjaciół z różnych zakątków kraju i świata. W roku 1944 znacjonalizowany i przekazany na rzecz Państwowych Nieruchomości Rolnych, przekształconych następnie w Państwowe Gospodarstwa Rolne. W roku 2012, po wielu latach procesów sądowych ze Skarbem Państwa, częściowo odzyskany przez Rodzinę Andruszewskich i z mozołem przywracany do pierwotnej roli.
Dwór Smolin był niemym świadkiem wydarzeń I wojny światowej, wojny polsko – ukraińskiej w roku 1918, wojny polsko – bolszewickiej w roku 1920 oraz II wojny światowej, by spłonąć w maju 1944 podpalony przez ukraińskich nacjonalistów. Z jego kresowej zabudowy nie pozostał ślad, poza zdewastowanym do ostateczności parkiem i alejami kasztanową i lipowymi.
Od początku istnienia za główny cel Fundacji przyjęto zachowanie pamięci o polskiej społeczności Kresów Wschodnich – której cząstką był Smolin, jej kulturze materialnej i duchowej oraz dokonaniach w dziedzinie gospodarki rolnej, leśnej, hodowlanej i łowieckiej. Pomostem prowadzącym do historii Polaków na tym obszarze Kresów będzie organizacja muzeum w miejscu, gdzie do maja 1944 roku znajdował się dwór Smolin.
Wszyscy, którym bliska jest tradycja Kresów Wschodnich Rzeczpospolitej, niechaj czują się zaproszeni do podróży w tamten czas – na stronę internetową Fundacji i do kontaktu z nami.
Na stronie internetowej zamieszczamy wszelkie informacje dotyczące Fundacji oraz projektów archiwalnych i bieżących, w które zaangażowana była i jest Rodzina Andruszewskich oraz Fundacja Smolin Andruszewski. W niedalekiej – w co głęboko wierzymy – przyszłości zaprosimy Państwa do odbudowanego Smolina i zrewitalizowanego parku.
Dlaczego czynimy wszystkie te starania? Ponieważ wciąż jesteśmy mikroskopijną częścią Kresów, zaś Kresy ważną częścią nas samych.